તમે કુંભણીયા ભજીયા (Kumbhaniya Bhajiya) બનાવતી વખતે આ ‘ભૂલ’ તો નથી કરી રહ્યા ને? પરફેક્ટ રેસીપી અહીં છે!

🧐 કુંભણીયા ભજીયા (Kumbhaniya Bhajiya) વિશે રસપ્રદ તથ્યો

૧. મૂળ અને નામ પાછળનો ઇતિહાસ

કુંભણીયા ભજીયાનું નામ ભાવનગર જિલ્લાના કુંભણ ગામ પરથી પડ્યું છે. આ ગામ ભાવનગર-અમદાવાદ હાઇવે પર આવેલું છે. જ્યારે પણ કોઈ વ્યક્તિ સૌરાષ્ટ્રની મુલાકાતે હોય, ત્યારે આ ભજીયા ખાવાનો આગ્રહ રાખે છે. તે માત્ર એક વાનગી નથી, પણ સૌરાષ્ટ્રની સંસ્કૃતિ અને આતિથ્યનો એક ભાગ છે.

૨. શા માટે તેલ ઓછું પીવે છે?

મોટા ભાગના ભજીયા તળતી વખતે ઘણું તેલ શોષી લે છે, પણ કુંભણીયા ભજીયાની બનાવટ એવી છે કે તે પ્રમાણમાં ઓછું તેલ પીવે છે. આના મુખ્ય બે કારણો છે:

• ગાઢ બેટર: બેટરમાં પાણી ખૂબ ઓછું હોય છે અને તે ગાઢ હોય છે, જે તેલને અંદર પ્રવેશતા અટકાવે છે.
• ગરમ તેલનું મોવણ: બેટરમાં ઉમેરવામાં આવતું ગરમ તેલ (મોવણ) લોટના કણોને સીલ કરી દે છે, જેનાથી ભજીયા તળતી વખતે તેલ અંદર શોષાતું નથી અને તે વધારે ક્રિસ્પી બને છે.

૩. ‘ગ્રીન ગાર્લિક ફ્રીટર્સ’ તરીકે વિશ્વવ્યાપી ઓળખ

આ ભજીયાની સૌથી મોટી ખાસિયત તેમાં વપરાતું તાજું લીલું લસણ (Green Garlic) છે. ભારતમાં તેને સામાન્ય રીતે ‘ભજીયા’ કે ‘પકોડા’ કહેવાય છે, પરંતુ પશ્ચિમી દેશોમાં જ્યારે તેના વિશે વાત કરવામાં આવે છે, ત્યારે તે તેના મુખ્ય ઘટકને કારણે ‘ગ્રીન ગાર્લિક ફ્રીટર્સ’ તરીકે ઓળખાય છે. આ તેમને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે વિશિષ્ટ ઓળખ આપે છે.

ગુજરાતીઓ માટે, ભજીયા માત્ર એક નાસ્તો નથી; તે વરસાદની મોસમ, શિયાળાની ઠંડી સાંજ, કે પછી અચાનક મહેમાનોના આગમનનો આનંદમય પ્રસંગ છે. ભજીયાની વાત આવે, ત્યારે સુરત અને કાઠિયાવાડના પ્રખ્યાત કુંભણીયા ભજીયા (Kumbhaniya Bhajiya)નું નામ કોઈ ભૂલી શકે નહીં. આ ભજીયા તેમની અનોખી ક્રિસ્પીનેસ, ચટપટા સ્વાદ અને લીલા લસણ (Green Garlic Fritters)ની ખાસ સુગંધ માટે જાણીતા છે.

કુંભણ ગામથી ઉદ્ભવેલા, આ ભજીયા આજે સમગ્ર ગુજરાતના સ્ટ્રીટ ફૂડમાં લોકપ્રિય છે. શું તમે પણ બજાર જેવા જ પડવાળા, ક્રિસ્પી (Crispy Bhajiya) અને સ્વાદિષ્ટ કુંભણીયા ભજીયા (Kumbhaniya Bhajiya) ઘરે બનાવવા માંગો છો? તો ચિંતા ન કરો! આ બ્લોગ પોસ્ટમાં અમે તમને જણાવીશું તે તમામ ગુપ્ત ટિપ્સ અને પરફેક્ટ માપ, જેનાથી તમારા ભજીયા પણ બનશે એકદમ અસલ કાઠિયાવાડી (Kathiyawadi Pakora) સ્ટાઇલના!

View this post on Instagram

A post shared by Nari Sansar (@nari_sansar9)

કુંભણીયા ભજીયા (Kumbhaniya Bhajiya) અન્ય ભજીયાથી કઈ રીતે અલગ પડે છે?

• ખાસ સામગ્રી: આ ભજીયામાં લીલું લસણ (Green Garlic Fritters), લીલા મરચાં અને આદુનું પ્રમાણ વધુ હોય છે, જે તેને એક મસાલેદાર અને તીખો સ્વાદ આપે છે.
• લોટનું માપ: બેસન (Easy Besan Bhajiya / Besan Pakora) (ચણાનો લોટ) નું માપ એટલું જ લેવાય છે કે તે માત્ર લીલા મસાલાને કોટ કરી શકે, જેથી ભજીયામાં લોટનો ઓછો અને શાકભાજીનો વધુ સ્વાદ આવે.
• પાણી વગરનું મિશ્રણ: પરંપરાગત રીતે, લીલા મસાલામાં મીઠું નાખીને તેને થોડીવાર માટે રાખવામાં આવે છે, જેથી મસાલા પોતાનું પાણી છોડે. આનાથી બેટરમાં પાણી ઓછું ઉમેરવું પડે છે અને ભજીયા વધારે ક્રિસ્પી (Crispy Bhajiya) બને છે.
• અનોખી બનાવટ: આ ભજીયાને ગોળ ગરગટાના બદલે હાથની આંગળીઓ અને અંગૂઠાની મદદથી સહેજ દબાવીને તેલમાં મૂકવામાં આવે છે, જેનાથી તેની સપાટી અનિયમિત (Irregular) રહે છે અને તે વધુ ક્રિસ્પી (Crispy Bhajiya) અને પડવાળા બને છે.

📝 કુંભણીયા ભજીયાની વિગતવાર રેસીપી (Kumbhaniya Bhajiya Recipe)

આ રેસીપી લગભગ ૪-૫ વ્યક્તિ માટે પૂરતી છે.

જરૂરી સામગ્રી

બનાવવાની રીત: સ્ટેપ-બાય-સ્ટેપ

ભાગ ૧: કુંભણીયા મિશ્રણની તૈયારી (The Bhajiya Base)

૧. મસાલો તૈયાર કરો: એક મોટા બાઉલમાં સમારેલું લીલું લસણ, કોથમીર, અને લીલા મરચાં લો. હવે તેમાં છીણેલું આદુ અને સ્વાદ મુજબ મીઠું ઉમેરો.

૨. આરામ આપો (મોઈશ્ચર રિલીઝ): આ મિશ્રણને બરાબર મિક્સ કરીને ઢાંકીને ઓછામાં ઓછી ૫ થી ૧૦ મિનિટ માટે બાજુ પર મૂકી દો. આ પ્રક્રિયાથી મીઠાના કારણે લીલા મસાલા પોતાનો ભેજ (પાણી) છોડશે, જે ભજીયાને ક્રિસ્પી (Crispy Bhajiya) બનાવવામાં મદદ કરશે. આ ભેજને જાળવી રાખવો એ જ કુંભણીયા ભજીયા (Kumbhaniya Bhajiya)ની મુખ્ય ટ્રીક છે.

ભાગ ૨: ભજીયાનું બેટર બનાવવું

૧. મસાલા ઉમેરો: ૧૦ મિનિટ પછી, બાઉલમાં અજમો (હથેળી વચ્ચે મસળીને), વરિયાળી, હળદર, હીંગ અને લીંબુનો રસ ઉમેરીને ફરીથી મિક્સ કરો.

૨. લોટ અને મોવણ: હવે આ મિશ્રણમાં ચણાનો લોટ (બેસન) (Easy Besan Bhajiya) ધીમે ધીમે ઉમેરવાનું શરૂ કરો. શરૂઆતમાં ૧.૫ કપ લોટ ઉમેરો. આ સાથે, બે ચમચી ગરમ તેલ (મોવણ) પણ ઉમેરી દો. ગરમ તેલથી ભજીયા અંદરથી પોચા અને બહારથી ક્રિસ્પી (Crispy Bhajiya) બનશે.

૩. બેટર મિક્સ કરવું: બધું બરાબર મિક્સ કરો. તમારે અહીં પાણીનો ઉપયોગ ટાળવો અથવા ખૂબ ઓછો કરવો. મિશ્રણ સહેજ સૂકું અને કઠણ (ગાઢ) રહેવું જોઈએ, જે સામાન્ય ભજીયાના બેટર કરતાં અલગ હોય છે. લોટનું પ્રમાણ એટલું રાખો કે મસાલો માત્ર કોટ થઈ જાય, લોટ વધારે ન થઈ જાય. જો મિશ્રણ ખૂબ સૂકું લાગે તો જ ૧-૨ ચમચી પાણી ઉમેરી શકાય. (નોંધ: બેટરને વધુ પડતું મસળવું નહીં, નહીંતર તેમાંથી ફરી પાણી છૂટું પડશે).

૪. સોડાનો ઉપયોગ (જો કરવો હોય તો): જો તમે સોડા ઉમેરી રહ્યા હોવ, તો તેલ ગરમ થઈ જાય અને તળવાનું શરૂ કરો તે પહેલાં, ૧/૪ ચમચી ખાવાના સોડા પર ૧ ચમચી ગરમ તેલ અથવા લીંબુનો રસ નાખીને તેને એક્ટિવ કરીને બેટરમાં ઉમેરો.

ભાગ ૩: તળવાની પ્રક્રિયા (The Frying Technique)

૧. તેલ ગરમ કરવું: એક કડાઈમાં તળવા માટે તેલ ગરમ કરો. તેલ મધ્યમથી વધુ ગરમ હોવું જોઈએ. જો તેલ ઓછું ગરમ ​​હશે, તો ભજીયા તેલ પી જશે. જો ખૂબ ગરમ હશે, તો બહારથી તરત લાલ થઈ જશે અને અંદરથી કાચા રહી જશે.

૨. કુંભણીયા સ્ટાઇલ: કુંભણીયા ભજીયા (Kumbhaniya Bhajiya)ને ચમચાથી નહીં, પણ હાથથી જ તેલમાં નાખવામાં આવે છે. થોડું મિશ્રણ હાથમાં લો અને તેને હળવા હાથે અંગૂઠાની મદદથી દબાવીને અનિયમિત આકારમાં (નાના ઢગલા/અસમાન આકાર) ગરમ તેલમાં નાખો. આ અસમાન આકાર જ ભજીયાને વધુ ક્રિસ્પી (Crispy Bhajiya) બનાવે છે.

૩. તળવું: ભજીયાને મધ્યમ આંચ પર ગોલ્ડન બ્રાઉન અને એકદમ ક્રિસ્પી (Crispy Bhajiya) થાય ત્યાં સુધી તળો. ભજીયાને વારંવાર પલટતા રહો, જેથી તે દરેક બાજુથી સરખી રીતે તળાય.

૪. પીરસવું: તળાઈ ગયેલા ભજીયાને કિચન પેપર પર કાઢી લો, જેથી વધારાનું તેલ શોષાઈ જાય.

🍽️ પીરસવાની રીત અને પરફેક્ટ કોમ્બિનેશન

કુંભણીયા ભજીયા (Kumbhaniya Bhajiya)નો સાચો સ્વાદ તેને પરંપરાગત રીતે પીરસવામાં આવે ત્યારે જ આવે છે.

• સાથે શું પીરસવું:
  • બેસન (Easy Besan Bhajiya)-દહીંની ચટણી (Chaas Chutney): આ ભજીયા સાથે ખાસ દહીં અથવા છાશમાંથી બનેલી સહેજ ખાટી-તીખી ચટણી પીરસવામાં આવે છે, જે તીખાશને સંતુલિત કરે છે.
  • સમારેલી ડુંગળી અને લીંબુ: ઝીણી સમારેલી ડુંગળી ઉપર લીંબુનો રસ છાંટીને ભજીયા સાથે ખાવાથી સ્વાદ અદ્ભુત આવે છે.
  • તળેલા લીલા મરચાં: તીખાશના શોખીનો માટે તળેલા લીલા મરચાંનું કોમ્બિનેશન ઉત્તમ છે.
• ક્યારે પીરસવું:
  • સાંજના નાસ્તામાં ગરમા-ગરમ ચા સાથે.
  • વરસાદની મોસમમાં કુટુંબ અને મિત્રો સાથે.
  • મુખ્ય ભોજનની શરૂઆતમાં એપેટાઇઝર તરીકે.

💡 તમારા ભજીયાને સુપર-ક્રિસ્પી બનાવવાની ગુપ્ત ટિપ્સ!

કુંભણીયા ભજીયા (Kumbhaniya Bhajiya) બનાવતી વખતે આ નાની ટિપ્સને ધ્યાનમાં રાખો, જે તમારા ભજીયાને બજાર જેવો ક્રિસ્પી (Crispy Bhajiya) સ્વાદ આપશે:

• ચોક્કસ માપ: લોટ અને મસાલાનું માપ સંતુલિત રાખો. લોટ વધુ હશે તો ભજીયા પોચા બનશે, લોટ ઓછો હશે તો તૂટી જશે.
• લોટને ચાળો: ચણાના લોટ (બેસન)ને હંમેશા ચાળીને ઉપયોગ કરો. તેનાથી લોટમાં હવા ભરાશે અને ભજીયા હળવા બનશે.
• ગરમ તેલનું મોવણ: બેટરમાં ગરમ તેલ નાખવાથી ભજીયામાં ભેજ ઓછો રહેશે અને તેલ અંદર નહીં જાય, જેથી ભજીયા ઓછું તેલ પીશે અને ક્રિસ્પી (Crispy Bhajiya) બનશે.
• મિશ્રણને આરામ: મસાલા અને મીઠાના મિશ્રણને ૧૦ મિનિટ આરામ આપવો ફરજિયાત છે, કારણ કે આનાથી ભેજ છૂટો પડે છે અને તમારે અલગથી પાણી ઉમેરવાની જરૂર રહેતી નથી.
• તળવાનો તાપમાન: તેલનું તાપમાન મધ્યમથી વધુ (Medium-High) હોવું જોઈએ. એકસાથે વધુ ભજીયા ન તળો, નહીંતર તેલનું તાપમાન ઘટી જશે અને ભજીયા પોચા પડી જશે.

આ બ્લોગના અંતમાં

કુંભણીયા ભજીયા (Kumbhaniya Bhajiya)ની આ કાઠિયાવાડી (Kathiyawadi Pakora) રેસીપી તમને તમારા રસોડામાં ગુજરાતના સ્વાદનો અનુભવ કરાવશે. આ શાકાહારી અને સરળ (Easy Besan Bhajiya) રેસીપી તમારા ચા-નાસ્તાના સમયને યાદગાર બનાવી દેશે. આજે જ ટ્રાય કરો અને તમારા પ્રતિભાવ અમને કમેન્ટ બોક્સમાં જરૂર જણાવો!

શા માટે સ્તન કેન્સર (Breast Cancer) જાગૃતિ જરૂરી છે? જાણો દરેક કારણો, પ્રકારો, નિદાન અને સારવાર